Inteligencja to z jednej strony pojęcie bardzo trudne do zdefiniowania, ale z drugiej, większość z nas ma pewną intuicję, czym ona jest. Obecnie to temat szczególnie ważny ze względu na rozwój systemów, którym coraz trudniej odmówić właśnie inteligencji. Dlatego w dzisiejszym odcinku miałem przyjemność porozmawiać z neurobiologiem dr. Pawłem Boguszewskim, nie tylko o samej inteligencji i sztucznej inteligencji, ale także o tym, jak neurobiologia może pomóc w zrozumieniu takich zjawisk jak świadomość czy koncepcja wolnej woli. -------- Dr Paweł Boguszewski jest neurobiologiem i kierownikiem Pracowni Metod Behawioralnych w Instytucie Nenckiego. Zajmuje się badaniem zachowań zwierząt w kontekście zarówno badań podstawowych, jak i aplikacyjnych. Jest również aktywnym popularyzatorem wiedzy. W internecie można znaleźć jego wykłady oraz rozmowy popularyzujące naukę. Strona: https://nencki.edu.pl/pl/people/boguszewski-pawel/ -------- Rozdziały: 00:00:00 Wstęp 00:01:14 Czym jest inteligencja? 00:07:16 Układ nerwowy i jego ewolucja 00:14:37 Inteligencja człowieka 00:26:10 Mierzenie inteligencji (IQ i współczynnik G) 00:35:44 Sztuczna inteligencja a ludzka 00:45:06 Problem alignmentu 00:54:23 Świadomość 00:59:12 Wolna wola ---------- Znajdziesz mnie także na Instagramie: https://www.instagram.com/to.bardziej.skomplikowane/

Myślę, że efekt placebo to zjawisko niesamowicie fascynujące, bo pokazuje, jaką siłę oddziaływania może mieć nasza psychika. W końcu jak to możliwe, że samo przekonanie o tym, że np. bierzemy jakiś lek, może nam pomóc i wywołać realne zmiany w organizmie, pomimo że tak naprawdę nie przyjęliśmy żadnej aktywnej substancji. Pojawia się tu mnóstwo pytań, zarówno o to, jakie mechanizmy sprawiają, że efekt placebo w ogóle działa, ale także o jego zakres i to, czy możemy wykorzystać go w leczeniu. I tak np. jednym z ciekawszych zastosowań tego efektu może być pomoc w leczeniu bólu. W dzisiejszym odcinku miałem przyjemność porozmawiać z prof. Przemysławem Bąblem o efekcie placebo i nocebo ale także o psychologii bólu. --------- Przemysław Bąbel jest profesorem i prodziekanem ds. naukowych Wydziału Filozoficznego Uniwersytetu Jagiellońskiego. W latach 2020–2024 pełnił funkcję dyrektora Instytutu Psychologii UJ. Jest także prezesem Polskiego Towarzystwa Psychologii Behawioralnej oraz członkiem wielu komitetów. Kieruje także Zespołem Badania Bólu. Specjalizuje się w badaniach nad mechanizmami placebo, pamięcią bólu i psychologicznymi czynnikami wpływającymi na jego percepcję. Jest także nagradzanym popularyzatorem nauki. Strona UJ: https://psychologia.uj.edu.pl/przemyslaw-babel --------- Rozdziały: 0:00 Wstęp 01:34 Czym jest placebo? 05:32 Informacja i kontekst 08:14 Oczekiwania i mechanizmy mózgowe 11:39 Zakres działania placebo 14:24 Badania nad placebo 16:24 Placebo w leczeniu 21:41 Czy wiedza o placebo wpływa na jego skuteczność? 24:25 Czym jest nocebo? 28:27 Powszechność placebo i nocebo 29:30 Czym jest ból? 30:51 Złożoność doświadczenia bólu 32:29 Który mechanizm jest dominujący? 33:46 Modulacja bólu 35:29 Pamięć bólu 39:41 Leczenie bólu 43:46 Spersonalizowanie leczenia bólu -------- Znajdziesz mnie także na Instagramie: https://www.instagram.com/to.bardziej.skomplikowane/

Temat świadomości wydaje się być jednym z najdziwniejszych zagadnień. Z jednej strony odnosi się do najważniejszej cechy naszego istnienia. W końcu wszystko, czego możemy w ogóle w życiu doświadczyć, możemy przeżyć tylko będąc świadomi. Z drugiej strony — nie mamy obecnie dobrego wytłumaczenia, czym jest świadomość ani jak powstaje, a to sprawia, że naukowcy i filozofowie opracowali dziesiątki, jeśli nie setki różnych teorii. W dzisiejszym odcinku chciałbym pokazać, dlaczego problem świadomości jest tak trudny z naukowego punktu widzenia, a także jak ta trudność prowadzi do teorii, które mogą wydawać się wręcz całkowicie szalone. Myślę, że to także temat, który świetnie pokazuje, jak nasze intuicje potrafią kierować naszym myśleniem — ale też to, jak postawa, którą przyjmujemy wobec jeszcze niepoznanego, może zmieniać nasze rozumienie świata. ---------- Kilka linków do różnych materiałów: - Podcast z prof. Michałem Wierzchoniem: https://youtu.be/ffxJVw93rKA - Dokument o fundamentalnym podejściu do świadomości: https://www.amazon.com/Lights-Understanding-Consciousness-Understand-Universe/dp/B0DL6P87MH - Książka o inteligencji roślin : https://www.amazon.com/Light-Eaters-Unseen-Intelligence-Understanding/dp/0063073854 - Notatki prof. Ducha o świadomości które pokazują złożoność zagadnienia: https://is.umk.pl/~duch/Wyklady/Kog/25-swiadomosc.htm ----------- Rozdziały: 00:00 Wstęp 00:59 Czy warto myśleć o świadomości? 05:20 Definicja i trudny problem świadomości 07:14 Świadomość a przetwarzanie informacji 10:56 Czy można sprawdzić, że dany system ma świadomość? 14:37 Pochodzenie intuicji 15:25 Świadomość jako coś fundamentalnego? 18:50 Różne postawy wobec niepoznanego ---------- Znajdziesz mnie także na Instagramie: https://www.instagram.com/to.bardziej.skomplikowane/